Vả trộn Huế là một món ăn mà những người con Huế chắc hẳn đã từng thưởng thức ít nhất một lần. Được làm từ những nguyên liệu quen thuộc của vùng đất cố đô, món ăn này mang hương vị dân dã, thơm ngon khiến nhiều người nhớ mãi. Tuy nhiên, đối với khách du lịch đến Huế, đây có thể là món ăn khá xa lạ. Vì vậy, hãy cùng D&K Travel khám phá và tìm hiểu để hiểu sâu hơn về món ăn đậm chất cố đô này nhé!
Đôi nét về món vả trộn Huế
Khi đến vùng đất cố đô, ngoài những món ẩm thực cung đình cầu kỳ, công phu, vừa đẹp mắt, ngon miệng, bổ dưỡng, còn có những món ăn dân dã với hương vị bình dân nhưng lại thu hút lớn đối với những tín đồ ẩm thực. Vả trộn Huế là một trong những món ăn đặc sản đó, thực sự rất đáng để bạn thưởng thức một lần, bởi nó sẽ khiến bạn “mê mẩn” hương vị ngay từ lần thử đầu tiên.
Trước đây, món vả trộn thường chỉ xuất hiện trong mâm cỗ vào những dịp lễ. Tuy nhiên, hiện tại, khách du lịch đến Huế có thể dễ dàng thưởng thức món ăn này ở các nhà hàng, quán ăn khắp Huế. Ngày nay, người dân Huế thường đưa vả trộn vào thực đơn như một món khai vị trong các buổi nhậu. Món ăn này cũng được giới thiệu trong cuốn sách “Nghệ thuật nấu món ăn Huế” của tác giả Hoàng Thị Cúc.
Hương vị độc đáo của vả trộn Huế
Vả trộn Huế là món ăn được làm từ những nguyên liệu có mức giá rẻ. Ngoài nguyên liệu chính là trái vả, người dân nơi đây thường thêm một số nguyên liệu khác như tôm, thịt, rau răm, mè, và đậu phộng. Khi thưởng thức món vả trộn, bạn sẽ cảm nhận được vị béo và hơi chát từ trái vả, kết hợp với vị ngọt thơm từ thịt tôm, vị bùi bùi của đậu phộng rang. Để tăng thêm độ ngon, người dân Huế thường thưởng thức món vả trộn theo phong cách truyền thống, dùng bánh tráng mè ăn kèm thay vì dùng muỗng để cảm nhận rõ hơn hương vị của món ăn.
Những vị khách lần đầu đặt chân đến Huế và tận hưởng hương vị này đều phải cảm thán và không ngờ rằng trái vả lại có thể tạo nên món ăn ngon như vậy. Mặc dù món vả trộn mang đậm nét dân dã, bình dân, chính hương vị mộc mạc ấy đã làm cho biết bao người vương vấn và thương nhớ khi thưởng thức món ăn này tại xứ Huế.
Thành phần và công dụng của vả trộn
Nguyên liệu chính của món ăn
Vả trộn Huế – món ăn có nguyên liệu chính là trái vả. Vả là loại cây thuộc họ sung, hầu hết người dân Huế đều trồng loại cây này theo thói quen hơn là quan tâm đến hiệu suất kinh tế. Cây vả to như lá sen với tán cây rộng, thân cây chiếm nhiều diện tích đất vườn và mang lại giá trị kinh tế thấp. Mặc dù vậy, dù bạn đi đến vùng trung du, đồng bằng hay miền núi, đều có thể bắt gặp cây vả.
Vì cây vả thuộc dòng họ sung nên hình dáng quả vả và quả sung có nét tương đồng, với lớp vỏ màu xanh, thịt trắng và lòng màu hồng. Tuy nhiên, trái vả to hơn và mang hương vị béo, bùi, thơm ngon hơn trái sung có vị chát. Nếu không biết rõ, bạn có thể dễ nhầm lẫn giữa hai loại quả này.
Trái vả được chế biến thành rất nhiều món ăn khác nhau, có thể chia thành ba nhóm chính:
- Nhóm thứ nhất: Vả làm nguyên liệu chính trong món rau sống. Sau khi ngâm nước muối, vả được thái thành những lát mỏng và trộn chung với các loại rau khác.
- Nhóm thứ hai: Vả được thêm vào các món kho hoặc hầm thịt, đây là món ăn có tác dụng lợi sữa cho phụ nữ mới sinh con.
- Nhóm thứ ba: Vả muối chua ngọt, đặc biệt là món vả trộn Huế, đây cũng là nhóm được ưa chuộng nhất của người dân xứ Huế.
Công dụng của món ăn
Ngoài việc tận hưởng hương vị đậm chất cố đô, món vả trộn Huế còn có công dụng hỗ trợ chữa bệnh. Nguyên liệu chính của món ăn là trái vả, mặc dù các hoạt chất sinh học trong trái vả chưa được tách chiết rõ ràng. Tuy nhiên, theo cố Giáo sư Đỗ Tất Lợi, một số lương y và từ những kinh nghiệm dân gian lâu đời, đã có một số bài thuốc dùng trái vả để chữa mụn nhọt, nhức đầu, giảm cơn hen suyễn, và nhiều bệnh khác.
Cách chế biến vả trộn
Chuẩn bị nguyên liệu
Để có được món Vả trộn Huế đầy hấp dẫn, bạn cần chuẩn bị các nguyên liệu sau:
- Trái vả: 5 quả
- Thịt tôm: 100g
- Thịt nạc: 100g
- Củ hành khô, hành lá
- Rau răm
- Vừng, đậu phộng rang
- Bánh đa mè
- Các loại gia vị: muối, đường
Sơ chế
Đầu tiên, bạn cần sơ chế trái vả bằng cách chuẩn bị nồi nước đun sôi, sau đó cho vả nguyên trái vào luộc kỹ cho đến khi mềm. Để biết vả đã đạt chưa, bạn có thể dùng tay miết lớp vỏ xanh bên ngoài, nếu thấy vỏ dễ dàng bóc ra là được. Khi vả đã chín, vớt vả ra và ngâm trong thau nước lạnh để nguội, sau đó gọt vỏ. Dùng dao cắt lát mỏng theo hình chữ C dọc từ cuống đến núm của trái. Sau đó, vắt mạnh cho kiệt nước để vả khô ráo và loại bỏ phần nước đắng chát.
Tiếp đến, sơ chế các nguyên liệu khác:
- Tôm: Cắt râu, tách bỏ vỏ, rửa sạch rồi luộc chín.
- Thịt nạc: Rửa sạch, chần sơ qua nước sôi rồi thái thành những lát mỏng.
- Hành khô: Bóc vỏ, băm nhỏ.
- Hành lá, rau răm: Nhặt bỏ phần hư hỏng, cắt thành khúc nhỏ.
- Vừng: Rang cho thơm rồi giã nhỏ.
- Đậu phộng: Rang chín, có thể để nguyên hoặc giã dập.
- Bánh tráng mè: Nướng cho giòn vàng mà không bị cháy.
Sau khi đã sơ chế xong tất cả nguyên liệu, bạn đã sẵn sàng để làm món vả trộn Huế hấp dẫn.
Trộn và trang trí
Bắc chảo lên bếp, đun nóng dầu rồi phi thơm hành khô. Sau đó, cho thêm tôm và thịt vào xào chung. Xào đến khi thịt chín và săn lại, nêm nếm gia vị đường, muối sao cho phù hợp với khẩu vị. Tiếp theo, cho vả vào đảo đều tay trong khoảng ba phút. Cuối cùng, thêm hành lá, rau răm, vừng, và đậu phộng đã chuẩn bị từ trước, trộn đều rồi tắt bếp.
Món vả trộn Huế đã hoàn thành. Bạn cho ra đĩa và trang trí theo phong cách của mình để tăng thêm độ hấp dẫn.
Một vài địa chỉ thưởng thức vả trộn Huế ngon
Vả trộn Huế là một trong những món ăn đặc sản tại xứ Huế, vì thế bạn dễ dàng tìm thấy món ăn này ở bất cứ đâu, từ những nơi sang trọng như nhà hàng đến những quán ăn bình dân, thậm chí tại những phiên chợ. Mỗi quán, mỗi nơi sẽ có những hương vị đặc trưng riêng. Để thưởng thức trọn vẹn hương vị bình dân, dân dã của vả trộn, bạn nên ghé đến các khu ẩm thực trong các phiên chợ.
Tại đây, món ăn được chế biến bởi những người phụ nữ có kinh nghiệm lâu năm, vì thế hương vị đậm đà và chuẩn vị hơn. Một số địa điểm khu ẩm thực mà bạn nên ghé thăm như: chợ Đông Ba, Tây Lộc, An Cựu, Bến Ngự,… Đây là những địa chỉ nổi tiếng với món vả trộn. Người dân ở đây rất thân thiện, chỉ cần bạn hỏi thăm, họ sẽ sẵn sàng chia sẻ và thậm chí dắt bạn đến tận nơi bán.
Ngoài ra, Huế còn có một số địa chỉ nhà hàng bán vả trộn nổi tiếng mà bạn có thể tham khảo:
- Buffalo Restaurant: số 68 đường Nguyễn Hữu Thọ, Thành phố Huế
- Quán Sông Xanh – Hải Sản Đồng Quê: số 103 đường Nguyễn Lộ Trạch, Phường Xuân Phú, Thành phố Huế
- Quán Latus: số 103 đường Nguyễn Lộ Trạch, Phường Xuân Phú, Thành phố Huế.
Vả trộn Huế không chỉ là một món ăn đặc sản với hương vị bình dân mà còn là một phần không thể thiếu trong bản sắc ẩm thực của xứ Huế. Dù bạn là du khách lần đầu chân đến Huế, món vả trộn sẽ luôn là một trải nghiệm ẩm thực đầy mới mẻ và thú vị. Từ nhà hàng sang trọng đến những quán ăn bình dân hay thậm chí trong những phiên chợ sầm uất, bạn luôn có cơ hội để khám phá và thưởng thức hương vị đặc trưng này. Đây không chỉ là món ăn, mà là một phần của di sản văn hóa ẩm thực Huế, đem đến sự khám phá và hòa mình vào nét đẹp văn hóa độc đáo của thành phố này. Ngoài ra, bạn cũng có thể thưởng thức các món ăn đặc sắc khác ở Huế để trải nghiệm trọn ẩm thực nơi này.