Thăm Điện Hòn Chén nơi linh thiêng trong lòng phố Huế

Điện Hòn Chén xứ Huế thật sự là một điểm đến tuyệt vời để khám phá về văn hóa và lịch sử đặc biệt của thành phố này. Nếu bạn có cơ hội đến vào mùa lễ hội, bạn sẽ được trải nghiệm những màu sắc và nét văn hóa độc đáo của Huế mộng mơ. Hãy cùng D&K Travel khám phá nơi này nhé!

Đôi nét về Điện Hòn Chén

Điện Hòn Chén nằm trên đỉnh núi Ngọc Trản, thuộc làng Ngọc Hồ, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế. Đây là một ngôi điện quan trọng trong đời sống tâm linh của người dân Huế, kết hợp giữa nghi thức cung đình và tín ngưỡng văn hóa dân gian. Nơi này là điển hình cho sự hòa quyện giữa nghệ thuật kiến trúc và tâm linh, mang đến cho du khách một trải nghiệm đậm đà về di sản văn hóa đặc biệt của xứ Huế.

Lịch sử và kiến trúc của Điện

Lịch sử

Điện Hòn Chén bắt đầu được xây dựng từ thời vua Gia Long, chủ yếu để thờ Đạo Giáo. Trong thời kỳ của vua Nguyễn, điện được ghi nhận trong các văn bằng cổ với tên chính thức là “Ngọc Trản Sơn Từ”, hay “điện thờ tại núi Ngọc Trản”. Đến thời Đồng Khánh (1886 – 1888), điện được đổi tên thành “Huệ Nam”, mang ý nghĩa “mang lại ân huệ cho người nước Nam”. Ngoài ra, Điện còn được kể đến trong nhiều truyền thuyết huyền bí khác, làm nổi bật thêm sự linh thiêng và bí ẩn của nơi đây trong lòng người dân Huế và du khách.

Kiến trúc

Điện Hòn Chén là điểm đến thu hút du khách không chỉ bởi sự linh thiêng mà còn bởi kiến trúc nghệ thuật đẹp mắt và tinh tế bên trong. Kiến trúc của Điện được coi là biểu tượng của nghệ thuật cao nhất vào cuối thế kỷ 19, với mỗi chi tiết được trang trí rất công phu và ý nghĩa lịch sử.

Khi đặt chân đến nơi này, du khách có thể chiêm ngưỡng 10 công trình lớn nhỏ được xây dựng ở lưng chừng núi Ngọc Trản, hướng về dòng sông Hương và bao quanh là những hàng cây cao xanh mướt. Điện không chỉ là một điểm tham quan kiến trúc mà còn là một địa điểm lý tưởng để ngắm cảnh và check-in, thu hút nhiều du khách đến tham quan và khám phá.

Minh Kính Đài là một trong những công trình nổi bật nhất trong số 10 công trình tại Điện. Được xây dựng ở trung tâm và được chia thành 3 cung, Minh Kính Đài bao gồm Đệ Nhất cung (Thượng cung), Đệ Nhị cung và Đệ Tam cung. Mỗi cung có vai trò riêng biệt, từ khu vực thờ cúng, khu vực để đồ cúng đến khu vực dâng hương.

Bên trái Minh Kính Đài là dinh Ngũ Hành, nơi bàn thờ các quan, am Ngoại Cảnh và động thờ ông Hổ. Bên phải là nhà Quan Cư, chùa Thánh và Trinh Cát Viện. Gần bên dòng sông Hương là am Thủy Phủ.

Minh Kính Đài hiện vẫn lưu giữ hơn 600 món tế phẩm thuộc 284 loại khác nhau, mang giá trị lịch sử đặc biệt, là nơi gợi nhớ về quá khứ vương quyền và tín ngưỡng tại địa phương này.

Các hoạt động khi ghé thăm Điện Hòn Chén

Khám phá kiến trúc độc đáo của Điện

Điện Hòn Chén là một địa điểm tôn giáo và văn hóa đặc biệt ở Huế, nổi bật với 10 công trình kiến trúc phong phú và ấn tượng, hướng ra dòng sông Hương quyến rũ. Trong số này, Minh Kính Đài là công trình chính giữa, được chia thành ba cung từ cao đến thấp:

• Đệ Nhất Cung (Thượng Cung) thờ các vị thần và nữ thần Ponagar.
• Đệ Nhị Cung là nơi thờ tượng thần thánh và tổ chức lễ cúng.
• Đệ Tam Cung dành cho du khách đến dâng hương.

Bên trái Minh Kính Đài là dinh Ngũ Hành và am thờ ông Hổ, bên phải là chùa Thánh, nhà Quan Cư và Trinh Cát Viện. Gần sát bờ sông Hương là am Thủy Phủ và nhiều am nhỏ khác, tạo nên một không gian linh thiêng và trang nghiêm của địa phương.

Minh Kính Đài không chỉ là một biểu tượng của nghệ thuật kiến trúc chạm khắc sành sứ đỉnh cao vào cuối thế kỷ XIX, mà còn mang đậm ý nghĩa về sự may mắn và bình an với hình ảnh chim phụng bay lượn sống động. Sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc và thiên nhiên xanh mát của sông nước Hương làm cho Điện trở thành một điểm đến khó quên cho du khách khi đến Huế.

Nghe những sự tích về Điện

Cả ba câu chuyện huyền bí liên quan đến Điện Hòn Chén là những câu chuyện thú vị và đặc biệt của vùng đất Huế:

• Truyền thuyết về thần nữ Ponagar: Điện Hòn Chén từ lâu đã là nơi thờ cúng của nữ thần quan trọng trong đạo người Chăm là Ponagar. Theo truyền thống, Ponagar là con gái của Ngọc Hoàng và được gửi xuống để sáng lập thế giới và dạy dỗ loài người trồng trọt cây cỏ và hoa màu. Sau này, nơi này cũng thờ cúng công chúa Liễu Hạnh, Quan Công, Phật và nhiều thần linh khác, trở thành một di tích tâm linh quan trọng của người Việt.
• Truyền thuyết về vua Thiệu Trị: Kể rằng vua Thiệu Trị từng xây dựng một làng gần Điện. Trong lần đi tham quan làng, một phi tần đã vô tình làm rơi chiếc ống vàng xuống vực nước sâu. Vua đã cầu nguyện và chiếc ống xuất hiện trở lại trên mặt nước, điều này được coi là một dấu hiệu thiêng liêng, và vua ra lệnh tu sửa lại Điện Hòn Chén, nhưng trước khi thực hiện ý định này, vua đã qua đời.
• Chuyện kể về chiếc chén ngọc của vua Minh Mạng: Câu chuyện này nổi tiếng nhất, kể rằng vua Minh Mạng mất một chiếc chén ngọc xuống sông Hương. Mặc dù ban đầu không có cách nào lấy lại được, một con rùa khổng lồ đến, ngậm chén ngọc và gửi trả lại cho vua, từ đó Điện được gọi là “Hoàn Chén” – “trả lại chén ngọc”.

Những câu chuyện này không chỉ là những dấu mốc lịch sử và truyền thống quan trọng của vùng đất Huế mà còn là những truyền thuyết đậm đà tâm linh, kể lại sự kỳ diệu và sự kết nối giữa con người và văn hóa tại đây.

Tham gia lễ hội tại điện

Nếu bạn ghé thăm điện Hòn Chén vào dịp lễ hội, bạn sẽ trải nghiệm một không gian khác biệt với sự rực rỡ của những chiếc thuyền rồng và những bộ trang phục từ áo dài, khăn đóng đến các trang phục trình diễn. Lễ hội không chỉ đơn thuần là nghi lễ thờ cúng các vị thần linh mà còn là một phần không thể thiếu của đời sống văn hóa và tâm linh của người dân địa phương. Lễ hội này thường được chia thành hai phần chính:

• Lễ Nghinh Thần

Lễ Nghinh Thần được tổ chức nhằm rước nữ thần Thiên Y A Na từ điện Hòn Chén về đình làng Hải Cát. Đây là một lễ hội lớn, mang ý nghĩa trọng đại, diễn ra trang nghiêm trên dòng sông Hương với những chiếc thuyền rồng được trang trí rực rỡ với hình ảnh rồng phượng uốn lượn, cùng với các cờ hoa đa màu. Không khí của lễ hội thường sôi động với tiếng hát của các cô đồng, phường bát và hát văn.

• Lễ Chánh Tế

Lễ Chánh Tế diễn ra ngay sau Lễ Nghinh Thần, khi đã đón các vị thần và Thánh mẫu về đình làng Hải Cát. Nghi lễ này diễn ra với nhiều hoạt động đa dạng như cung nghinh Thánh mẫu, phóng sanh, thả đèn hoa đăng và tế làng Hải Cát. Đây là dịp mà du khách có thể tận hưởng và trải nghiệm văn hóa đậm đà và tâm linh tại Huế, khiến mỗi mùa lễ hội tại điện Hòn Chén luôn thu hút đông đảo khách tham quan.

Một vài lưu ý khi đến viếng Điện

• Điều chỉ đường bộ hẹp và nguy hiểm, nên lựa chọn phương tiện đi thuyền trên sông Hương để đảm bảo an toàn và có trải nghiệm thú vị hơn.
• Khu vực bên trong Điện không cho phép chụp hình, vì vậy bạn cần chú ý và tuân thủ quy định này.
• Vì là địa điểm linh thiêng, hãy mặc đồ lịch sự và kín đáo để tôn trọng không gian thờ phượng bên trong điện.
• Tránh gây ồn ào hoặc đùa nghịch trong khu vực điện thờ để duy trì không khí thanh tịnh và tôn nghiêm.
• Hãy giữ gìn vệ sinh chung để bảo vệ danh lam thắng cảnh này cho những du khách sau.
• Trong mùa lễ hội, dù có thấy người dân địa phương bỏ giấy tờ vàng bạc giả xuống sông Hương để nguyện cầu may mắn, bạn nên tránh làm điều này để không gây ảnh hưởng đến hệ sinh thái dưới nước và môi trường.

Điện Hòn Chén ở Huế không chỉ là một địa điểm có lịch sử và kiến trúc độc đáo mà còn là nơi linh thiêng, nơi chứa đựng sâu sắc niềm tin tín ngưỡng của người dân địa phương. Khi đến thăm đây, du khách sẽ được nghe kể về sử thi của Điện và khám phá những đặc điểm độc đáo trong văn hóa tâm linh của người dân xứ Huế. Hy vọng bạn sẽ có những trải nghiệm tuyệt vời với vùng đất này, nơi sắc màu văn hóa dân tộc rất đậm đà!