Mãn nhãn với kiến trúc cổ của tháp Chiên Đàn Quảng Nam

Hãy cùng D&K Travel đến khám phá ngôi tháp cổ bí ẩn được gọi là Tháp Chiên Đàn ở Quảng Nam và khám phá những bí ẩn xung quanh ngôi tháp cổ này. Với kiến trúc độc đáo và chạm trổ tinh xảo, ngôi tháp này đưa bạn trở lại thời kỳ huyền bí của vương quốc cổ Chăm Pa.

Đôi nét về tháp Chiên Đàn

Tại tháp Chiên Đàn, du khách sẽ được trải nghiệm việc khám phá một bộ sưu tập các tác phẩm điêu khắc tuyệt vời và khám phá một bộ Yoni – Linga lớn được khai quật tại di chỉ Chăm Pa ở Mỹ An, cách đó khoảng 1,5 km về phía Tây Nam.

Chiên Đàn bao gồm một nhóm 3 tháp được sắp xếp theo hướng Bắc – Nam, với cửa chính hướng về phía Đông. Các tháp này có cấu trúc tương tự nhau, với mặt bằng vuông góc và mái tháp thu nhỏ dần lên từng tầng. Mặc dù không có hoa văn trang trí trên thân tháp, nhưng ở đỉnh tháp, có những đường diềm được làm từ sa thạch, tạo thành hàng ngang của những hình tượng Kala.

Bên cạnh đó, địa điểm này còn lưu giữ nhiều hiện vật trang trí và tác phẩm điêu khắc được khai quật với giá trị nghệ thuật cao. Có thể kể đến bệ thờ Yoni, các tượng con người và động vật như tượng ngỗng thần Hamsa, rắn Naga, voi thần Gajasimha và chim thần Garuda. Những tác phẩm này thể hiện theo phong cách Chánh Lộ, thuộc giai đoạn cuối của thế kỷ XI và đầu thế kỷ XII.

Ý nghĩa tên gọi Chiên Đàn của tháp

Tên gốc tiếng Phạn của “Chiên Đàn” là “Chandan”, có nghĩa là cây lô hội. Tên này được sử dụng để đặt cho cụm ba ngọn tháp Chàm, xếp song song theo trục Bắc – Nam, với mặt hướng về phía Đông. Các tháp bao gồm Tháp Bắc, Tháp Giữa và Tháp Nam, và có vai trò là nơi thờ cúng ba vị thần Shiva, Vishnu, Brahma trong văn hóa Champa.

Ngoài tên gọi “Chiên Đàn”, cụm ba tháp này còn được gọi chung là “Kalan”. Đây là kiến trúc quan trọng nhất trong quần thể đền – tháp Ấn Độ giáo, biểu trưng cho một tiểu vũ trụ riêng biệt. Cấu trúc của chúng bao gồm ba phần:

• Đế tháp Chiên Đàn được gọi là Bhurloka, đại diện cho thế giới trần tục.
• Thân tháp được gọi là Bhuwarloka, mang ý nghĩa về thế giới tâm linh. Đây là khu vực trung gian, nơi con người thanh tịnh bản thân để tiếp xúc với cội nguồn tổ tiên và hướng đến sự hòa nhập với thần linh.
• Mái tháp được gọi là Swarloka, tượng trưng cho thế giới thần linh và là nơi các chư thần hội tụ. Do đó, tất cả các tháp đều có mặt tiền hướng về phía Đông. Phần này của tháp được xây dựng trong thời kỳ từ thế kỷ XI đến thế kỷ XII.

Nét đặc trưng trong kiến trúc của tháp

Tháp Chiên Đàn là một di tích Champa độc đáo tại Quảng Nam. Ngắm nhìn từ xa, công trình này mang dáng vẻ cổ điển đặc trưng, gợi nhớ đến hình hài của thánh địa Mỹ Sơn và cũng đọng lại chút hồn của những tháp cổ ở Bình Định, với vẻ cổ kính và trang nhã.

Mái của tháp vẫn giữ nguyên kiểu dáng vuông đặc trưng của các công trình Champa cổ. Các vòm cửa được thiết kế cong lên một cách vốn có, tạo hình mũi giáo. Mỗi tháp được xem như một tiểu vũ trụ – một Kalan. Sự tương đồng giữa 3 ngọn tháp song song là rất rõ ràng. Các khối cột ốp được chế tạo nhô ra một cách tinh xảo. Các cửa giả trên các tháp được thiết kế với hình dạng vòm cong như lá bồ đề, và kèm theo một cửa ra vào.

Điểm nhấn nằm ở phần thân với các hoa văn được khắc chạm một cách tỉ mỉ và tinh tế. Đó là những hình ảnh của các vị thần, linh vật hoặc biểu tượng trong văn hóa của người Champa. Phần móng của công trình được xây dựng vững chắc. Các đường diềm trên mái được làm bằng đá sa thạch, vừa cứng cáp lại rất đẹp mắt.

Với sự khéo léo của những nghệ nhân Champa cổ, công trình này vẫn là một điểm du lịch độc đáo, ấn tượng về kiến trúc tại Quảng Nam.

Những trải nghiệm chỉ có ở tháp Chiên Đàn

Khám phá kiến trúc độc đáo của tháp

Khi bạn đến thăm tháp trong chuyến du lịch Quảng Nam, bạn sẽ được chứng kiến vẻ đẹp cổ điển tuyệt vời của nơi này. Đây là một trong những biểu tượng kiến trúc đặc sắc của phong cách Mỹ Sơn, được coi là một trong những điểm đỉnh cao của nghệ thuật kiến trúc cổ Chăm Pa. Ngoài ra, tháp còn chia sẻ nhiều điểm tương đồng với các tháp nổi tiếng khác như tháp Mỹ Sơn và tháp Khương Mỹ.

Mặc dù tháp mang ảnh hưởng của phong cách Mỹ Sơn, nhưng các đặc điểm riêng của nó dần trở nên mờ nhạt. Chỉ có tháp Nam vẫn giữ nguyên các đường kẻ hở của cột ốp chạy từ chân đến đỉnh, trong khi tháp Trung tâm và tháp Bắc hạn chế các kẽ hở chỉ trong phần thân của cột ốp. Vòm cửa giả và cửa ra vào của tháp cũng có hình dạng mũi giáo.

Tận mắt ngắm nhìn những cổ vật nhuốm màu lịch sử

Vào năm 1989, một bức tympan sa thạch Mahisasuramardini (Nữ thần giết quỷ đầu trâu) đã được khám phá. Hình tượng nữ thần Devi, một biến thể của nữ thần Uma, được khắc trên tympan này, với sáu cánh tay và tư thế mạnh mẽ, đầy dũng mãnh.

Bên cạnh đó, nhiều tác phẩm điêu khắc tiêu biểu khác đã được khai quật tại tháp Chiên Đàn, bao gồm tượng nữ thần ngồi xếp bằng, bức cham nổi hai vị thần, bức chạm nổi hình lá đề, tượng nam thần ngồi xếp bằng, tượng nhạc công và trang trí đầu makara phun ra người, tượng tu sĩ Brahman… Đặc biệt, tất cả các hiện vật cổ đều được tạo ra từ sa thạch màu vàng đất, với các kích thước đa dạng.

Đến năm 1997, một tấm bia quan trọng đã được khai quật. Tấm bia này là một tảng đá lớn, một mặt được mài phẳng và khắc 8 dòng chữ cổ tự Sanskrit mang dấu tích từ văn tự Ấn Độ.

Thời gian đã chứng kiến sự tiến hóa và phát triển rõ ràng trong các tác phẩm điêu khắc tại Tháp Chiên Đàn, biến chúng thành một di sản đáng ngưỡng mộ của văn hóa Chăm.

Trải nghiệm không gian huyền bí tại tháp

Khi bước chân vào tháp Chiên Đàn Tam Kỳ, bạn sẽ bị cuốn hút vào một không gian cổ kính, huyền bí. Đây là điểm đến lý tưởng để “check-in” và khám phá vẻ đẹp đậm chất lịch sử.

Bước vào thế giới cổ xưa của văn hóa Chăm, bạn sẽ say mê bởi kiến trúc độc đáo và các tác phẩm điêu khắc tinh xảo trên các tháp. Mỗi góc nhìn đều tiết lộ những bí mật và huyền thoại được kể lại qua hàng thế kỷ.

Khi đến Tháp với không gian cổ kính và bí ẩn, bạn có thể tạo ra những khung ảnh độc đáo, chứa đựng sự kỳ bí và vẻ đẹp của di sản văn hóa.

Tháp Chiên Đàn thực sự là một trong những ngôi tháp cổ bí ẩn và tuyệt đẹp ở Quảng Nam. Qua các thông tin trên, hẳn là bạn đã có cái nhìn sâu sắc hơn về vẻ đẹp kiến trúc, những tác phẩm điêu khắc tinh xảo và giá trị nghệ thuật của địa danh này. Có thể nói rằng Tháp Chiên Đàn không chỉ là một điểm đến đặc biệt mà còn là một cánh cửa mở ra cho sự tìm hiểu và khám phá di sản văn hóa vô cùng quý giá của Việt Nam.