Huế là vùng đất trung tâm sinh hoạt của vua và hoàng gia triều Nguyễn ngày xưa. Nơi đây có nhiều công trình kiến trúc nổi bật về văn hóa dân tộc. Trong đó Tử cấm thành Huế là một trong những địa chỉ được bảo vệ nghiêm ngặt, nằm trong quần thể di tích cố đô Huế. Bạn đã từng đến thăm địa điểm này chưa? Cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé.
Sơ lược về Tử Cấm thành Huế
Tử Cấm thành huế nằm trong di tích cố đô Huế, phía sau lưng điện Thái Hòa. Nó được xây dựng vào năm Gia Long thứ 3, nơi đây được gọi là Cung thành. Sau đó vua Minh Mạng đổi tên thành Tử Cấm thành tức là Tòa thành cấm màu tía. Tử Vi Viên trên trời là nơi ở của Trời, nơi đây cũng là nơi ở của Vua cũng là tử. Cấm nghĩa là cấm dân thường ra vào và qua lại ở đây. Tử Cấm thành có khoảng hơn 50 công trình kiến trúc khác nhau với quy mô lớn nhỏ khác nhau. Đây chính là nơi sinh hoạt của nhiều vua chúa và hoàng gia triều Nguyễn.
Tử Cấm thành thuộc quần thể di tích cố đô Huế là trung tâm sinh hoạt hằng ngày của vua và hoàng gia triều Nguyễn. Tử Cấm thành có vị trí sau lưng điện Thái Hòa, được khởi xây năm Gia Long thứ 3 (1804) gọi là Cung thành và các vua triều Nguyễn xây dựng thêm. Thành có bình diện hình chữ nhật, cạnh nam, bắc dài 341m, cạnh đông, tây dài 308m chu vi 1300m. Tường thành xây hoàn toàn bằng gạch vồ, dày 0,7m, cao 3,7m.
Nhà Nguyễn đã cho xây dựng Tử cấm thành với chu vi khoảng 1.2 km. Nó nằm trong lòng Hoàng thành và cả hai vòng thành đều thuộc cung điện bên trong được gọi là Hoàng cung hoặc Đại Nội. Theo pháp luật của triều Nguyễn thì có quy định chặt chẽ về hình phạt với người ngoài Tử Cấm thành. Theo Hoàng Việt luật lệ quyển 10 thì người vô cớ đi vào bên trong khu vực này sẽ bị phạt khoảng 100 trượng.
Dành cho bạn: Kinh nghiệm du lịch Huế 2 ngày 1 đêm
Kết cấu của Tử Cấm thành Huế
Tử Cấm thành có bố cục thể hiện rõ tư tưởng độc tôn độc quyền của hoàng gia. Nơi đây có 7 cánh cửa gồm nam Đại Cung với kết cấu hoàn toàn bằng gỗ, lợp ngói hoàng lưu ly, đông là cửa Hưng Khánh và cửa Đông An. Về sau, nó còn được lấp cửa Đông An và mở thêm cửa Duyệt Thị ở phía đông Duyệt Thị Đường. Phía Bắc là cửa Tường Loan và Nghi Phụng, dưới thời vua Bảo Đại sau khi xây Ngự tiền văn phòng thì mở thêm cửa Văn phòng.
Đại Cung môn là cửa chính của Tử cấm thành, sau đó đến một cửa rộng và tới điện Cần Chánh. Điện Cần Chánh là nơi vua làm việc và thiết triều. Hai bên điện có nhà Tả Vu và Hữu Vu để các quan ở ngoài chờ. Điện Cần Thành là nơi vua ở, phía trước có sân rộng và ao sen với bức bình phong chắn giữa điện Càn Thành. Cung Khôn Thái ở phía bắc điện Càn Thành gồm điện Khôn Thái, điện Trinh Minh, đây là nơi ăn ở sinh hoạt của các phi tần nội cung.
Xung quanh bên ngoài Tử Cấm không có hào nước, bên trong thì được bảo vệ nghiêm ngặt và cẩn thận. Tử Cấm thành có cung điện và lầu tạ dùng để phục vụ ăn uống, giải trí. Ngoài ra, bên trong còn có các công trình kiến trúc dành cho các tín ngưỡng tâm linh khi đến đây.
Lịch sử nâng cấp Tử Cấm thành
Tử Cấm thành đã được tu sửa qua nhiều lần. Dưới thời vua Gia Long, các công trình của Tử Cấm thành còn rất đơn giản và ít. Tuy nhiên đến thời vua Minh Mạng, nhà vua đã cho quy hoạch và nâng cấp cùng lúc với Hoàng thành. Kiến trúc nơi đây được cải tạo khá phong phú và đa dạng. Sau đó, nó tiếp tục được sửa chữa và bổ sung trong các đời vua kế tiếp. Vua Khải Định đã cho trùng tu một số cung điện, một số khác được xây mới bằng vật liệu bê tông cốt thép hiện đại.
Sau một thời gian, diện mạo tổng thể của kiến trúc trong Tử Cấm thành không thay đổi quá nhiều. Trục giữa vẫn có các cung điện chính theo thứ tự từ trước đến sau. Cụ thể là Đại Cung Môn, điện Cần Chánh, điện Càn Thành, Cung Khôn Thái, lầu Kiến Trung,… Các cung điện này lộng lẫy và vàng son nhất ở Tử Cấm Thành này trong một thời gian đã gặp phải hư hỏng nặng nề. Với sự đầu tư kinh phí từ trong và ngoài nước, hiện tại một số công trình đã được trùng tu.
Trải nghiệm thú vị khi đến Tử Cấm Thành Huế
Kiến trúc xa hoa và lộng lẫy của Tử Cấm Thành đã trở thành biểu tượng đỉnh cao cho kiến trúc cung thành Huế. Vậy khi đến Tử Cấm Thành, du khách có thể làm gì, đi đâu để chiêm ngưỡng được trọn vẹn vẻ đẹp đó?
- Chiêm ngưỡng các công trình kiến trúc bên trong: Bạn có thể xem xét bố cục mặt bằng của hệ thống kiến trúc; bố cục của hệ thống hoàng cung;
- Khám phá đời sống ở Tử Cấm Thành ngày xưa như thế nào: Du khách có thể tận mắt thấy được chỗ ăn, chỗ ở, chỗ ngủ của vua, hậu phi, thái giám trong cung thành;
- Tìm hiểu các lễ nghi và yến tiệc được ghi lại trong này: Du khách sẽ được đọc về các yến tiệc thường diễn ra như tết Nguyên Đán, tết Đoan dương, tết Vạn Thọ, tết Trùng Dương,…
Trên đây là chi tiết về kiến trúc công trình Tử Cấm thành Huế. Hy vọng rằng những chia sẻ của chúng tôi giúp bạn có một trải nghiệm đáng nhớ ở đây.