Huế, vùng đất địa linh nhân kiệt, là nguồn cảm hứng không nguôi cho những ai đắm chìm trong vẻ đẹp hữu tình và đậm chất lịch sử. Đến với Huế, không thể không ghé thăm Quần thể di tích Cố đô Huế – biểu tượng văn hóa du lịch. Hãy cùng D&K Travel khám phá những điều bí ẩn, những nét đẹp tinh tế tại địa điểm này để trải nghiệm một chuyến du hành đầy ý nghĩa!
Vài nét về Cố Đô Huế
Nằm bên dòng sông Hương tĩnh lặng, Cố đô Huế là một tuyệt phẩm kiến trúc được xây dựng từ thế kỷ 19 dưới triều đình nhà Nguyễn. Dù đã trải qua nhiều biến cố lịch sử, nhưng đến ngày nay, Cố đô vẫn tỏa sáng với vẻ đẹp cổ kính và bình yên, là biểu tượng của xứ Huế.
Từ bên ngoài, Cố đô Huế hiện lên với vẻ đẹp cổ điển, quý phái, và những kiến trúc độc đáo. Du khách khi đặt chân đến đây sẽ được ngập tràn trong không gian sống của người Việt xưa, với cảnh cung đình tráng lệ và sự bồi hồi nhớ về một trang sử hào hùng của dân tộc.
Trong thời kỳ mà đất nước chia cắt bởi “vua Lê, chúa Trịnh”, Cố đô Huế đã trở thành kinh đô của 9 đời vua Nguyễn tại Đàng Trong. Khởi công từ năm 1805 dưới triều vua Gia Long và kéo dài suốt 27 năm dưới triều Nguyễn, Cố đô Huế đã từng bước hình thành, trở thành trung tâm của nhà Tây Sơn và sau đó là nhà Nguyễn.
Với phong cách kiến trúc hòa trộn Đông Tây, Cố đô Huế đã mang lại một tác phẩm vĩ đại. Trong quá trình xây dựng, nơi này trở thành trung tâm chiến lược với vị trí đắc địa, được bảo vệ bởi các con đường quan trọng như Phan Đăng Lưu, Lê Duẩn, Trần Hưng Đạo. Các vị vua luôn đề cao việc bảo tồn, sửa chữa và cải tạo, khiến cho Cố đô ngày càng trở nên phong phú văn hóa và lịch sử.
Năm 1993, Quần thể Di tích Cố đô Huế được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa của nhân loại, là minh chứng cho vẻ đẹp vượt thời gian và biên giới. Nơi đây không chỉ là một tuyệt phẩm kiến trúc lịch sử, mà còn là biểu tượng của xứ Huế và dân tộc Việt Nam, với tinh thần chất phác, kiên cường và chăm chỉ của những người dân trải qua hàng thế kỷ.
Kiến trúc độc đáo của Cố đô
Quần thể kiến trúc Cố đô Huế bao gồm một loạt di tích liên quan đến triều Nguyễn, phân bố trải dài từ thành phố Huế đến các huyện Hương Trà, Hương Thủy, Phú Vang, và Phú Lộc, thuộc tỉnh Thừa Thiên Huế. Kiến trúc của Huế là sự pha trộn độc đáo giữa nguyên tắc kiến trúc truyền thống Việt, phương Đông, và ảnh hưởng của kiến trúc quân sự phương Tây, hòa quyện một cách hài hòa với các yếu tố tự nhiên như núi Ngự Bình, sông Hương, cồn Giã Viên, cồn Bộc Thanh, và cồn Hến.
Vượt qua thử thách của thời gian và biến động lịch sử, Huế vẫn giữ được bản sắc của một kinh đô cổ, với hàng trăm công trình nghệ thuật tinh xảo, mang giá trị về cả lịch sử và văn hóa, đồng thời phong phú và đa dạng, thể hiện rõ nét đặc trưng của văn hóa Huế.
Trong số các di tích kiến trúc nổi bật của Cố đô Huế, có thể kể đến: Kinh thành, Hoàng thành và Tử Cấm thành, hệ thống lăng tẩm của các vị vua Nguyễn, cung An Định, Trai cung, bến thuyền Cung đình, Trấn Bình đài, Trấn Hải thành, điện Hòn Chén, nhà bà Từ Cung, Văn miếu, Võ miếu, Hải Vân quan, và nhiều công trình khác.
Những điểm đến đặc sắc khi tham quan Cố đô Huế
Kinh thành Huế
Kinh thành Huế là một tòa thành trong Cố đô, là minh chứng lịch sử còn sót lại sau những năm tháng dài. Được xây dựng ngay bên bờ sông Hương, hướng về phía Nam, mang ý nghĩa hào hùng là biểu tượng của quyền lực và cai trị cả thiên hạ.
Kinh thành Huế bao gồm 10 cửa, gồm Chính Bắc, Thể Nhơn, Đông Nam, Chính Nam, Quảng Đức, Tây Bắc, Tây Nam, Chính Đông và Đông Bắc. Được bao bọc và xây dựng vững chắc, nó trở thành trái tim của quốc gia trong thời kỳ xa xưa. Với không gian rộng lớn, mang nét đẹp cổ kính hàng nghìn năm, Kinh thành Huế đã ghi dấu sâu sắc vào tâm trí của người Việt, là biểu tượng văn hóa vững mạnh của quốc gia.
Tử Cấm Thành
Tử Cấm Thành ở Huế nằm sau lưng của Điện Thái Hòa, được khởi công xây dựng vào năm thứ 3 của triều đại Gia Long (1840), được biết đến với tên gọi Cung Thành trong thời điểm đó. Tên gọi “Tử Cấm Thành” có nghĩa là “Tòa Thành cấm màu tía”. Bên trong Tử Cấm Thành, có hơn 50 công trình kiến trúc với quy mô lớn và nhỏ, được phân chia thành nhiều khu vực. Qua nhiều thời kỳ lịch sử, nơi này vẫn còn giữ lại nhiều di tích lịch sử quan trọng.
Tử Cấm Thành ban đầu được sử dụng làm nơi sinh hoạt và làm việc của vua cùng các quan thần, nên nó được xây dựng bên trong Hoàng Thành. Khi đến Đại Nội Huế, du khách phải bước vào cổng thành và đi bộ qua cầu Ngọ Môn. Sau khi vượt qua cầu Ngọ Môn, du khách sẽ tiếp tục đi thẳng đến Điện Thái Hòa. Sau khi tham quan Điện Thái Hòa, du khách có thể di chuyển về phía sau để bước vào Tử Cấm Thành. Bên trong diện tích rộng lớn của Tử Cấm Thành, du khách có thể đi bộ tham quan và khám phá các công trình kiến trúc lịch sử.
Các khu lăng tẩm
Khu lăng tẩm ở Cố đô Huế là một phần không thể thiếu trong hệ thống di tích lịch sử của vùng đất này. Đây là nơi chứa đựng những ngôi mộ của các vị vua, hoàng đế và những người trong hoàng gia nhà Nguyễn, đồng thời là biểu tượng của quyền lực và văn hoá truyền thống.
Các khu lăng tẩm tại Cố đô Huế thường được xây dựng với kiến trúc đặc trưng, thường là các công trình lớn, hoành tráng, phản ánh sự giàu có và quyền uy của hoàng gia. Mỗi khu lăng tẩm đều mang một dấu ấn văn hóa và lịch sử riêng, với các đặc điểm kiến trúc và trang trí độc đáo.
Ngoài việc là địa điểm thăm quan, khu lăng tẩm còn là nơi tôn kính và tưởng nhớ các vị vua đã từng cai trị và làm nên những trang sử hào hùng của đất nước. Đồng thời, đây cũng là điểm đến thu hút rất nhiều du khách và nhà nghiên cứu văn hóa lịch sử đến khám phá và tìm hiểu về di sản văn hóa của Việt Nam.
Cung An Định
Cung An Định ở Huế là một công trình lịch sử có tuổi đời hàng trăm năm, vẫn giữ được nguyên vẹn giá trị lịch sử và kiến trúc độc đáo, khiến du khách không khỏi trầm trồ thán phục. Nằm bên bờ sông An Cựu, địa chỉ số 97 Phan Đình Phùng, phường Đệ Bát, TP Huế, công trình này được xây dựng vào năm 1917, đặc biệt gắn bó với nhiều vị vua cuối triều Nguyễn như vua Khải Định, vua Bảo Đại, hoàng hậu Nam Phương và hoàng tử Bảo Long.
Vào năm 1901, Thái tử Nguyễn Phúc Bửu Đảo – sau này là vua Khải Định – quyết định xây dựng phủ riêng và đặt tên là phủ An Định. Năm 1917, khi lên ngôi, vua Khải Định đã cho cải tạo lại công trình theo lối kiến trúc hiện đại. Sau 2 năm, quá trình xây dựng chính thức hoàn tất.
Năm 1922, theo ý nguyện của vua, cung An Định được ban cho Đông Cung Thái tử Vĩnh Thụy – tức vua Bảo Đại sau này. Tại đây, vua Bảo Đại và gia đình đã trải qua nhiều sự kiện quan trọng. Sau Cách mạng tháng 8, cung An Định đã trở thành nơi ở của vua Bảo Đại và gia đình trước khi họ chuyển sang nước ngoài định cư.
Sau này, bà Từ Cung – vị hoàng thái hậu cuối cùng của triều Nguyễn – đã hiến cung An Định cho chính quyền cách mạng. Hiện nay, công trình vẫn giữ nguyên hiện trạng và được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới, trở thành điểm đến không thể bỏ qua khi du khách ghé thăm Huế.
Văn miếu
Văn Miếu Huế, một di sản cổ kính, yên bình nằm bên dòng sông Hương thơ mộng, tọa lạc tại làng An Ninh, phía Tây Kinh thành Huế. Được xây dựng từ năm 1808 dưới triều vua Gia Long, Văn Miếu Huế là ngôi đền được dựng lên để tôn vinh Khổng Tử – vị bậc thầy của nho giáo cùng các học trò của ông. Nơi đây cũng là nơi thể hiện danh sách và thành tích của những người đỗ các kỳ thi quốc gia từ thời nhà Nguyễn.
Văn Miếu Huế được biết đến với quy mô lớn và sự trang trọng, với nhiều công trình kiến trúc đẹp mắt như Tam Quan, Đại Thành Môn, Đại Bái Đường, Thái Học Dương… Nó không chỉ là một biểu tượng của truyền thống hiếu học của Huế mà còn là một điểm du lịch lý tưởng cho những người yêu thích lịch sử và văn hóa.
Điện Hòn Chén
Điện Hòn Chén, một công trình mang dấu ấn của thời vua Gia Long, chủ yếu phục vụ cho các nghi lễ thờ Đạo Giáo. Dưới thời vua Nguyễn, nó được ghi nhận trong các văn bằng cổ với tên gọi chính thức là “Ngọc Trản Sơn Từ”, tức “điện thờ tại núi Ngọc Trản”. Đến thời Đồng Khánh (1886 – 1888), tên gọi của nó được thay đổi thành “Huệ Nam” với ý nghĩa “mang lại ân huệ cho người nước Nam”. Ngoài ra, điện này cũng liên quan đến nhiều giai thoại thú vị khác.
Đàn Nam Giao
Đàn Nam Giao, một ngôi đền cổ, nằm phía Nam Kinh thành Huế. Điểm đến này được xây dựng trên một ngọn đồi cao thuộc làng Dương Xuân, ngày nay là phường Trường An. Đàn Nam Giao được xây dựng vào năm 1803 dưới thời vua Gia Long để thực hiện các nghi lễ tế trời, cầu mưa, và cầu phúc cho dân chúng. Ban đầu, đàn được xây dựng ở làng An Ninh, nhưng sau đó đã được dời về vị trí hiện tại vào năm 1806. Sự tồn tại của Đàn Nam Giao không chỉ là biểu tượng của truyền thống tín ngưỡng mà còn là minh chứng cho nghệ thuật kiến trúc vĩ đại của Việt Nam.
Chùa Thiên Mụ
Một điểm đến không thể bỏ qua trong quần thể di tích cố đô Huế chính là chùa Thiên Mụ. Chùa này được chúa Nguyễn Hoàng – vị chúa đầu tiên của Đàng Trong – khởi công xây dựng vào năm 1601 theo lời tiên tri của một bà lão. Chùa Thiên Mụ là quốc tự của triều Nguyễn và cũng là địa điểm tổ chức nhiều nghi lễ trọng đại. Bên trong chùa có nhiều công trình kiến trúc đẹp và uy nghi như Phật đài, Đại Hùng Bảo Điện, Quan Âm Đài, Phổ Đà La Niết Bàn… Tại đây còn có chiếc chuông lớn nhất Việt Nam nặng 3.285kg được đúc vào năm 1710, thu hút người dân địa phương lẫn du khách gần xa tới tham quan.
Hiển Lâm Các
Được vua Minh Mạng cho khởi công xây dựng vào năm 1821, và gấp rút hoàn thành trong vòng một năm với chiều cao lên đến 17 mét, Hiển Lâm Các trở thành công trình kiến trúc cao nhất tại Kinh thành Huế. Nơi đây là tượng đài kỷ niệm ghi công ơn của những đại thần có công với đất nước.
Phu Văn Lâu
Phu Văn Lâu là một ngôi nhà gỗ hai tầng tọa lạc trên một đồi nhỏ, nằm phía trước Kỳ Đài – trục chính của Hoàng thành Huế. Được xây dựng vào năm 1819 dưới thời vua Gia Long, Phu Văn Lâu ban đầu được sử dụng để niêm yết các chỉ dụ, sắc lệnh và kết quả thi cử của nhà vua và triều đình. Ngoài ra, nơi đây còn chứng kiến những sự kiện lịch sử đặc biệt dưới thời vua Minh Mạng. Với giá trị văn hóa và nghệ thuật kiến trúc đặc biệt, Phu Văn Lâu không chỉ là một biểu tượng của quần thể di tích cố đô Huế mà còn là điểm tham quan đáng chú ý cho du khách.
Trấn Bình Đài
Trấn Bình đài là một pháo đài cổ nằm ở phía Đông Bắc của Kinh thành Huế. Ban đầu được xây dựng vào năm 1805 dưới thời vua Gia Long với tên gọi là Thái Bình đài. Đến năm 1832, dưới triều vua Minh Mạng, nơi này được đổi tên thành Trấn Bình đài, ý nghĩa là pháo đài bảo vệ bình yên. Pháo đài còn được dân gian gọi là đồn Mang Cá do hình dáng của nó giống như một con cá.
Trấn Bình đài là một trong 25 pháo đài của Kinh thành Huế, thuộc hệ thống thành phụ, chỉ cách thành chính một đoạn hào chung. Đây là một di tích lịch sử quan trọng, là minh chứng cho sự phát triển của nghệ thuật kiến trúc quân sự ở Việt Nam.
Quả thật, quần thể di tích cố đô Huế chính là điểm đến lý tưởng cho những ai đam mê khám phá lịch sử và văn hóa. Mỗi góc phố, mỗi công trình kiến trúc đều là một chứng nhân sống động về quá khứ huyền bí của vùng đất này. Bạn sẽ được trải nghiệm những cảm xúc đầy thú vị khi bước chân vào những địa danh nổi tiếng trong quần thể di tích cố đô Huế. Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo thêm những khách sạn giá tốt ở Huế để chuyển đi trở nên hoàn hảo hơn.