Cung Diên Thọ – công trình lớn nhất trong Đại Nội Huế, đến nay vẫn lưu giữ trọn vẹn những nét đặc trưng của kiến trúc thời Nguyễn. Cung điện có bề dày lịch sử gắn liền với nhiều đời Hoàng thái hậu và được xây dựng để tôn vinh lòng hiếu đạo của các vị vua đối với đấng sinh thành tôn kính. Cùng D&K Travel khám phá cố cung này nhé!
Đôi nét về Cung Diên Thọ
Cung Diên Thọ, được xây dựng vào năm 1804, là một công trình kiến trúc lưu giữ nét văn hóa và lịch sử lâu đời của vùng đất Thừa Thiên Huế. Tọa lạc ở phía Tây Bắc Hoàng thành thuộc Đại Nội Huế, công trình nằm gần điện Thái Hòa, phía Tây Tử Cấm Thành và phía Nam cung Trường Sanh.
Với hơn 20 tòa nhà lớn nhỏ nằm trên khuôn viên hình chữ nhật rộng 100m và dài 150m, đây là một trong những cung điện đồ sộ và tráng lệ bậc nhất xứ Huế. Năm 1993, Cung Diên Thọ được đưa vào danh sách 16 di tích của quần thể Cố đô Huế và được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Thế giới.
Lịch sử về Cung Diên Thọ
Cung, được xây dựng vào năm 1804, ban đầu có tên là Trường Thọ và là nơi sinh hoạt hàng ngày của Hoàng thái hậu (mẹ vua). Qua nhiều triều đại, cung điện này đã trải qua bốn lần đổi tên: từ Trường Thọ thành Từ Thọ, Gia Thọ, Ninh Thọ, và cuối cùng là Diên Thọ. Mặc dù tên gọi thay đổi, ý nghĩa vẫn giữ nguyên, thể hiện mong ước kéo dài tuổi thọ và lòng hiếu thảo của các vị vua đối với Hoàng thái hậu.
Dưới triều Nguyễn, Cung Diên Thọ trải qua nhiều lần cải tạo, nhưng vẫn giữ nguyên chức năng là nơi ở và sinh hoạt của các Hoàng thái hậu.
- Vua Gia Long: Năm 1804, vua Gia Long xây dựng cung Trường Thọ, thay thế Hậu Điện, để làm nơi ở cho Vương thái hậu.
- Vua Minh Mạng: Trên nền cung Trường Thọ, vua Minh Mạng xây dựng cung Từ Thọ, làm nơi an dưỡng của Hoàng thái hậu Thuận Thiên Cao – Trần Thị Đang.
- Vua Tự Đức: Năm 1849, vua Tự Đức dỡ bỏ cung Từ Thọ để xây dựng cung Gia Thọ, nơi ở của Hoàng thái hậu Từ Dũ.
- Vua Thành Thái: Cung Gia Thọ được đổi tên thành Ninh Thọ, trở thành nơi ở của Hoàng thái hậu Nghi Thiên và sau đó là Từ Minh (mẹ vua Thành Thái).
- Vua Khải Định: Cuối cùng, cung Ninh Thọ được trùng tu, đổi tên thành Diên Thọ như ngày nay, là nơi ở của Hoàng quý phi Thánh Cung.
Khám phá kiến trúc độc đáo của Cung Diên Thọ
Chính điện
Tòa Chính điện nằm tại trung tâm cung, được xây dựng bằng gạch và gỗ sơn đen, mang quy mô đồ sộ với diện tích khoảng 960m². Công trình được chạm trổ tinh xảo, tỉ mỉ theo phong cách kiến trúc thời vua Gia Long. Mặc dù đã trải qua hàng trăm năm, nội thất của Chính điện vẫn được bảo tồn nguyên vẹn, bao gồm bức hoành phi “Diên Thọ cung” và tám bức tranh gương có giá trị nghệ thuật cao.
Điện Thọ Ninh
Cách cung Diên Thọ khoảng 20m qua một sân rộng, điện Thọ Ninh trước đây là nơi ở của các bà mẹ thứ của vua. Với diện tích bằng một nửa cung, điện Thọ Ninh mang kiến trúc đơn giản nhưng vẫn cao ráo, thoáng mát. Điện được kết nối với cung qua hai hành lang ở hai bên sân. Ban đầu, điện Thọ Ninh có cấu trúc bảy gian hai chái, nhưng sau lần trùng tu vào năm 1930, chỉ còn lại ba gian hai chái.
Tạ Trường Du
Nằm ở phía Đông Chính điện của cung Diên Thọ, tạ Trường Du được thiết kế theo kiểu nhà rường truyền thống Huế, với cấu trúc 1 gian và 4 chái. Công trình nổi bật với mái ngói lưu ly phủ men xanh, nền lát gạch hoa, vách gỗ cùng nội thất được chạm khắc tinh xảo. Bao quanh Tạ Trường Du là hồ sen và cây xanh tươi mát, tạo nên không gian thư giãn lý tưởng dành cho các Hoàng thái hậu thời xưa nghỉ ngơi và thưởng ngoạn.
Am Phước Thọ
Am Phước Thọ, còn gọi là Khương Ninh Các, nằm đối xứng với tạ Trường Du, bên kia cung Diên Thọ và điện Thọ Ninh. Đây là một công trình độc đáo, vừa là chùa Phật giáo vừa là am thờ thánh. Tòa nhà gồm ba gian, hai tầng, mặt hướng về phía tây. Gian giữa tầng dưới chỉ đặt một bàn thờ, trong khi hai bên là nơi cư ngụ của các vị sư nữ.
Sân được lát gạch Bát Tràng, trang trí với bể cạn, giả sơn, và nhiều cây cảnh. Ở sân sau có một ngôi đền thờ vong linh các thần thánh, tạo nên không gian linh thiêng và thanh tịnh.
Lầu Tịnh Minh
Lầu Tịnh Minh, được xây dựng năm 1927 trên nền Thông Minh Đường (trước kia là Nhà hát), nằm phía bên phải cung. Đây là một tòa nhà kết hợp phong cách kiến trúc hiện đại và trang trí nội, ngoại thất theo phong cách phương Tây, dành riêng cho mẹ của vua Bảo Đại.
Các công trình bên trong cung Diên Thọ trước đây được kết nối với nhau qua hệ thống hành lang có mái che, nối liền với hành lang của điện Càn Thành – nơi sinh hoạt hàng ngày của nhà vua. Vua thường đi qua hành lang này để thăm hỏi sức khỏe của mẹ. Nội thất trong cung chủ yếu được trang trí theo chủ đề phượng hoàng, biểu tượng của phái nữ, tạo nên vẻ đẹp trang nhã và uy nghiêm.
Các địa điểm tham quan nổi tiếng khác gần Cung Diên Thọ
Gần Cung, có một số địa điểm tham quan nổi tiếng mà bạn có thể khám phá:
- Đại Nội Huế: Là một phần của quần thể di tích Cố đô Huế, nơi đây bao gồm các cung điện, đền đài và tường thành, mang đậm nét văn hóa và lịch sử của triều đại Nguyễn.
- Điện Thái Hòa: Nằm trong Đại Nội, đây là nơi tổ chức các nghi lễ quan trọng và được xây dựng với kiến trúc độc đáo, thể hiện sự uy nghiêm của triều đình.
- Tử Cấm Thành: Khu vực riêng biệt dành cho vua và hoàng gia, nơi lưu giữ nhiều di tích lịch sử quý giá.
- Ngọ Môn: Cổng chính vào Hoàng thành, nổi bật với kiến trúc đặc trưng và là biểu tượng của Cố đô Huế.
- Lăng Khải Định: Nằm cách không xa, lăng tẩm của vua Khải Định mang kiến trúc độc đáo, kết hợp giữa phong cách phương Tây và truyền thống Việt Nam.
- Lăng Minh Mạng: Một trong những lăng tẩm nổi tiếng của các vua Nguyễn, nổi bật với cảnh quan thiên nhiên hài hòa và kiến trúc tinh xảo.
- Chùa Thiên Mụ: Nằm bên bờ sông Hương, chùa Thiên Mụ là một trong những ngôi chùa cổ nhất và nổi tiếng nhất tại Huế, có kiến trúc đẹp và phong cảnh hữu tình.
- Sông Hương: Không chỉ là biểu tượng của Huế, sông Hương còn là nơi lý tưởng để thưởng ngoạn cảnh đẹp và tham gia các hoạt động du lịch như đi thuyền.
Những địa điểm này không chỉ mang giá trị lịch sử mà còn tạo nên vẻ đẹp văn hóa đặc trưng của vùng đất Huế.
Một vài lưu ý khi đến Cung Diên Thọ
Khi đến thăm Cung, du khách nên lưu ý những điều sau:
- Chọn trang phục phù hợp: Hãy mặc quần áo thoải mái và lịch sự, tránh trang phục không phù hợp với thuần phong mỹ tục, cũng như các kiểu tạo dáng chụp ảnh phản cảm.
- Tuân thủ quy định: Vui lòng tuân thủ các quy định của khu di tích, như không chụp ảnh và không ghi hình nội thất bên trong, cũng như không chạm vào các hiện vật.
- Nắm rõ bản đồ: Quần thể di tích Đại Nội Huế khá rộng lớn, vì vậy bạn nên tham khảo trước bản đồ để tránh đi lạc, nhằm tiết kiệm thời gian tham quan và có những trải nghiệm tốt đẹp hơn trong chuyến đi.
Cung Diên Thọ, với quy mô đồ sộ, là một trong những dấu ấn kiến trúc đặc sắc còn sót lại của triều Nguyễn trên mảnh đất Cố đô. Khi du lịch Huế, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội tham quan không gian từng là nơi ở và sinh hoạt của các Hoàng thái hậu, cũng như ghi lại những bức ảnh check-in đầy ấn tượng tại đây. Địa điểm này hứa hẹn sẽ mang đến cho bạn những trải nghiệm khám phá lịch sử và văn hóa vô cùng thú vị, giúp bạn hiểu hơn về truyền thống và giá trị văn hóa của vùng đất này.