Chùa Thiên Mụ được xem là ngôi chùa nổi tiếng nhất tại thành phố Huế, được mệnh danh là “Đệ nhất cổ tự” của vùng đất cố đô. Với kiến trúc cổ kính, sự linh thiêng và những truyền thuyết ẩn chứa nhiều câu chuyện lịch sử huyền bí, chùa thu hút đông đảo du khách. Khi đến Chùa, bạn có thể tận hưởng vẻ đẹp cổ kính của chùa, sự tĩnh lặng của dòng sông Hương và khám phá thêm những câu chuyện bí ẩn gắn liền với nơi đây. Cùng D&K Travel khám phá về ngôi cổ tự này nhé!
Đôi nét về Chùa Thiên Mụ
Nằm trên đồi Hà Khê, bên dòng sông Hương thơ mộng và trữ tình thuộc phường Kim Long, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên – Huế, Chùa Thiên Mụ mở cửa từ 08h00 đến 18h00 hằng ngày. Đây là biểu tượng văn hóa gắn liền với cố đô qua hơn 400 năm lịch sử, và là một trong những điểm đến không thể bỏ qua khi khám phá Huế. Chùa không chỉ là nơi yên tĩnh, linh thiêng dành cho các Phật tử, mà còn lưu truyền một lời nguyền tình yêu huyền bí, khiến nó trở thành một điểm đến đầy hấp dẫn đối với những ai chưa từng đặt chân đến.
Khi tham quan Chùa, du khách sẽ bị choáng ngợp trước khung cảnh thiên nhiên tươi đẹp và lãng mạn. Nhìn từ trên cao, ngọn đồi như một con rùa khổng lồ cõng trên lưng tòa bảo tháp uy nghiêm. Xung quanh là những hàng cây cổ thụ xanh mát cùng với ao sen tạo nên không gian thanh bình và yên ả khó tả.
Lịch sử về Chùa
Chùa Thiên Mụ, còn được gọi là chùa Linh Mụ, được chúa Nguyễn Hoàng cho xây dựng vào năm 1601, là ngôi chùa lâu đời nhất ở Huế. Theo sử sách, khi chúa Nguyễn Hoàng đến Trấn thủ xứ Thuận Hóa, ông đã tự mình khảo sát địa thế để chuẩn bị xây dựng cơ đồ cho dòng họ Nguyễn. Trong một lần cưỡi ngựa dọc theo sông Hương, ông bắt gặp ngọn đồi Hà Khê, nơi có hình dáng giống như một con rồng đang quay đầu. Nhận thấy đây là một vị trí đắc địa, chúa Nguyễn Hoàng quyết định xây dựng một ngôi chùa trên đồi, hướng ra mặt sông, và đặt tên là Thiên Mụ.
Đến năm 1862, vua Tự Đức, vì khao khát có người nối dõi, đã đổi tên chùa thành Linh Mụ, lo ngại rằng chữ “Thiên” có thể phạm đến trời. Tuy nhiên, vào năm 1869, vua Tự Đức đã cho khôi phục lại tên gọi Thiên Mụ. Hiện nay, ngôi chùa vẫn được người dân gọi bằng cả hai tên, Thiên Mụ và Linh Mụ.
Chùa Thiên Mụ đã trải qua nhiều lần trùng tu, trong đó lần trùng tu nổi bật nhất là dưới thời chúa Nguyễn Phúc Chu (1691–1725). Trong thời gian này, ông đã cho đúc một chiếc chuông nặng hơn hai tấn, trên đó khắc một bài minh đặc sắc. Vào năm 1714, chúa tiếp tục mở rộng chùa với các công trình như điện Thiên Vương, nhà Thuyết Pháp, lầu Tàng Kinh,…
Đặc biệt, chúa Nguyễn Phúc Chu còn cho người sang Trung Quốc mua hơn 1.000 bộ kinh Phật để lưu giữ tại lầu Tàng Kinh, nhằm ca ngợi triết lý Phật giáo. Trong số đó có bộ kinh ghi lại chi tiết về Hòa thượng Thạch Liêm, người có công lớn trong việc giúp nhà Nguyễn chấn hưng Phật giáo ở Đàng Trong.
Cách đi đến Chùa
Chùa Thiên Mụ nằm cách trung tâm thành phố Huế khoảng 5km, do đó, việc di chuyển đến chùa khá thuận tiện với nhiều loại phương tiện như xích lô, taxi, hoặc thuê xe máy. Nếu bạn tự lái xe máy, có thể đi theo lộ trình sau:
Từ trung tâm thành phố, đi theo đường Đặng Thái Tân, sau đó rẽ trái vào đường Yết Kiêu. Tiếp tục đi thêm một đoạn và rẽ phải vào đường Lê Duẩn. Khi đến vòng xuyến, rẽ phải vào đường Kim Long và đi thêm khoảng 2km nữa là bạn sẽ đến chùa.
Thời điểm thích hợp ghé thăm Chùa Thiên Mụ
Bạn có thể ghé thăm chùa Thiên Mụ vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, nhưng thời gian lý tưởng nhất có lẽ là từ tháng 1 đến tháng 3. Lúc này, thời tiết ở Huế mát mẻ, dễ chịu, với không khí trong lành, rất phù hợp để tham quan và thưởng ngoạn cảnh sắc thanh bình của chùa.
Những kiến trúc nổi bật của Chùa Thiên Mụ
Điện Đại Hùng
Tại chính điện của chùa Thiên Mụ ở Huế, Điện Đại Hùng là nơi thờ cúng Phật Di Lặc, vị Phật tượng trưng cho niềm vui và sự an nhiên. Bức tượng Phật Di Lặc được chạm khắc với hình dáng hiền hòa, đôi tai lớn biểu tượng cho sự thông thái, bụng lớn biểu trưng cho lòng bao dung, cùng nụ cười hiền hậu, mang lại cảm giác bình an cho những người đến chiêm bái. Điện Đại Hùng được xây dựng hoàn toàn bằng xi măng và phủ lớp sơn giả gỗ, tạo nên vẻ ngoài mộc mạc, gần gũi.
Ngoài tượng Phật Di Lặc, Điện Đại Hùng còn lưu giữ bức đại tự từ năm 1974 và một chiếc chuông đồng tinh xảo có hình nhật nguyệt. Phía sâu trong điện là nơi thờ tượng Tam Thế Phật, với Văn Phú Bồ Tát bên trái và Phố Hiến bên phải. Đặc biệt, khu đất phía sau Điện Đại Hùng là nơi an nghỉ của Pháp sư Thích Đôn Hậu, trụ trì của chùa trong suốt nhiều năm.
Tháp Phước Duyên
Tháp Phước Duyên là một điểm check-in nổi bật mà du khách không thể bỏ qua khi đến chùa Thiên Mụ Huế. Tọa lạc ngay sau cổng chào, tháp Phước Duyên được ví như “linh hồn” của chùa, gắn kết hài hòa với các công trình xung quanh, tạo nên một tổng thể độc đáo nhưng vẫn mang đậm nét đặc trưng của cố đô Huế.
Được vua Thiệu Trị xây dựng vào năm 1844 với tên gọi ban đầu là Từ Nhân Tháp, sau đó tháp được đổi tên thành Phước Duyên. Để hoàn thành công trình này, các nguyên liệu như đất sét, đá thanh và gốm Bát Tràng đã được chuyển từ miền Bắc vào. Tháp có hình bát giác, được xây dựng bằng gạch mộc ở phần thân và đá thanh ở phần bó vỉa. Tháp cao dần với 7 tầng, mỗi tầng cao 2m, mang nét kiến trúc thống nhất và được sơn màu hồng nhạt. Trải qua thời gian, tháp Phước Duyên càng in đậm giá trị văn hóa và kiến trúc của cố đô Huế, trở thành một biểu tượng độc đáo và thu hút đông đảo du khách.
Khu mộ tháp cổ
Hòa thượng Thích Đôn Hậu, vị trụ trì nổi tiếng của chùa Thiên Mụ, đã cống hiến cả cuộc đời cho sự phát triển Phật giáo Việt Nam. Ông không chỉ được biết đến với những đóng góp to lớn trong việc chấn hưng Phật giáo mà còn được người dân kính trọng bởi vô số hoạt động công ích và giúp đỡ cộng đồng. Khi ông viên tịch, người dân và ban quản lý chùa đã an táng Hòa thượng dưới một ngôi tháp nằm ở cuối khuôn viên chùa, thể hiện lòng biết ơn và kính trọng đối với vị sư đáng kính.
Cổng Tam Quan
Cổng chính của chùa Thiên Mụ, nằm phía sau Tháp Phước Duyên, là lối ra vào quan trọng của ngôi chùa. Cổng được thiết kế với ba lối đi, tượng trưng cho ba giới: Nhân, Quỷ, và Thần. Cấu trúc của cổng gồm hai tầng và tám mái, với tầng hai của cổng giữa thờ Phật. Trên đỉnh mái, các hoa văn tinh xảo được chạm khắc vô cùng độc đáo, thể hiện nét đẹp cổ kính của kiến trúc truyền thống. Hai bên lối đi được bảo vệ bởi các tượng Hộ Pháp, tạo nên vẻ trang nghiêm và linh thiêng cho không gian.
Một vài lưu ý khi đến Chùa
Để chuyến thăm chùa Thiên Mụ thêm phần trọn vẹn, hãy lưu ý một số điều sau:
- Trang phục: Khi đến thăm chùa, hoặc bất kỳ ngôi chùa nào, hãy chọn trang phục kín đáo và nhã nhặn. Tránh mặc váy hoặc quần áo quá ngắn, vì điều này có thể gây khó chịu cho người khác và không phù hợp với không gian chùa. Ngoài ra, chọn màu sắc trang phục hài hòa với không gian chùa sẽ giúp bạn có những bức ảnh đẹp hơn.
- Lời nói và hành vi: Chùa là nơi tôn nghiêm và yên tĩnh, vì vậy bạn nên tránh cười đùa hay nói chuyện lớn tiếng. Giữ trật tự, đi đứng nhẹ nhàng, không chen lấn để đảm bảo sự tôn kính trong không gian linh thiêng này.
- Chuẩn bị nước và đồ ăn nhẹ: Trong chùa không có hàng quán hay dịch vụ ăn uống, nên bạn cần mang theo nước và một ít đồ ăn nhẹ nếu cần. Sau khi sử dụng, nhớ vứt rác đúng nơi quy định để giữ gìn vệ sinh và cảnh quan sạch đẹp của chùa.
Với bề dày lịch sử, chùa Thiên Mụ xứng đáng được gọi là “Đệ nhất cổ tự” giữa lòng cố đô Huế. Mỗi khi nhắc đến các ngôi chùa ở Huế, tên gọi của ngôi chùa này luôn vang lên trong tâm trí mọi người. Nằm bên cạnh dòng sông Hương thơ mộng, chùa không chỉ có vị trí đẹp mà còn mang đến cho du khách trải nghiệm tuyệt vời khi vừa dạo thuyền trên sông, vừa ngắm nhìn vẻ thanh bình và tĩnh lặng của chùa.