Làng nghề làm bánh tráng Túy Loan – Di sản văn hóa phi vật thể

Với lịch sử hình thành lâu đời, làng nghề bánh tráng Túy Loan sở hữu những nét đẹp đặc trưng riêng biệt, tạo nên dấu ấn khó phai trong lòng du khách trong nước lẫn quốc tế. Đến đây, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp cổ kính của ngôi đình cổ hơn 500 năm tuổi, mà còn được thưởng thức những chiếc bánh tráng vàng rụm, giòn tan và mua về làm quà cho những người thân yêu sau chuyến du lịch Đà Nẵng.

Giới thiệu về làng nghề bánh tráng Túy Loan

Nếu bạn là một người hoài cổ, yêu thích khám phá văn hóa và nét đẹp của những ngôi làng cổ truyền thống thì đừng bỏ qua cơ hội đến tham quan, trải nghiệm tại làng bánh tráng Túy Loan. 

Làng nghề bánh tráng Túy Loan ở đâu?

Từ thành phố Đà Nẵng đi khoảng 15km về hướng Tây Nam, du khách sẽ đến một ngôi làng cổ có tuổi đời hơn 500 năm đó là làng Túy Loan, xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang. Nơi đây hiện còn lưu giữ nhiều thiết chế văn hóa tín ngưỡng truyền thống, các di chỉ khảo cổ kiến trúc lâu đời có giá trị lịch sử và văn hóa.

Làng cổ Túy Loan vừa được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia tại Quyết định số 374/QĐ-BVHTTDL ngày 21/2/2024. Ngôi làng này nổi tiếng với nghề làm bánh tráng và mì quảng trước năm 1975. Tính đến nay, cả làng chỉ còn khoảng 15 hộ gia đình còn mưu sinh bằng nghề tráng bánh theo hình thức hộ gia đình, với quy mô nhỏ và làm hoàn toàn bằng thủ công.

Làng nghề bánh tráng Túy Loan có từ khi nào?

Tên làng Túy Loan theo hán tự có nghĩa túy là say, Loan là loài chim Loan. Có lẽ vì thế mà nơi đây được xem là vùng đất lành chim đậu, quy tụ nhiều dòng tộc đến lập nghiệp và hình thành nên một số ngành nghề truyền thống như làm chiếu, dệt thổ cẩm, trồng chè xanh, trong đó nổi tiếng hơn cả là nghề làm bánh tráng. 

Các cao niên và nghệ nhân làm bánh tráng Túy Loan hiện nay đều không nắm cụ thể thời gian ra đời của nghề này. Tuy nhiên, họ chắc chắn rằng nghề bánh tráng đã có từ hàng trăm năm trước, vì một số gia đình đã gắn bó với nghề qua nhiều thế hệ. Cũng theo họ, trước năm 1975, hầu như nhà nào trong làng cũng có lò tráng bánh, ai cũng biết tráng bánh để ăn, bán, làm quà biếu và dâng lên bàn thờ ông bà, tổ tiên vào ngày giỗ kỵ, Tết cổ truyền, lễ hội truyền thống.

Cách di chuyển đến làng nghề bánh tráng Túy Loan

Cách trung tâm Đà Nẵng khoảng 15km nên không khó để du khách tìm đến làng nghề bánh tráng Túy Loan. Từ cầu Rồng, bạn rẽ trái qua đường 2/9, đi thẳng đến đường Cách mạng tháng 8/Quốc lộ 14B, sau đó đi cầu vượt Hòa Cầm, qua cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi rồi đi qua đường Quảng Xương đến 604 tại Hòa Phong. Tại đây, du khách nên cứ hỏi đường người dân địa phương, vì đến làng bánh tráng Túy Loan chủ yếu là đường thẳng, ít ngã rẽ nên bạn cứ tự tin chạy.

Tham quan làng nghề bánh tráng Túy Loan có gì thú vị?

Cùng D&K Travel khám phá xem tại làng bánh tráng Túy Loan có điều gì hấp dẫn mà lại thu hút khách du lịch tới đây tham quan đến vậy.

Khám phá quá quy trình làm bánh tráng Túy Loan

Đến làng Túy Loan, du khách sẽ được trải nghiệm một hoạt động vô cùng thú vị đó là tìm hiểu về quy trình làm bánh tráng ở nơi đây. Để làm ra một chiếc bánh tráng hoàn chỉnh đến tay khách hàng, người dân địa phương đã phải tỉ mỉ, chuyên tâm trong từng khâu sản xuất. Mỗi mẻ bánh tráng thành phẩm sẽ phải trải qua đầy đủ 4 công đoạn: 

• Lựa chọn nguyên liệu: Theo chia sẻ của nhiều hộ gia đình làm nghề, để có nguyên liệu tráng bánh thì phải dậy từ sáng sớm tinh mơ để ngâm sẵn gạo và chuẩn bị sẵn các gia vị như gừng, tỏi, ớt, nước mắm,… Gạo phải là gạo 13/2 được pha với tỷ lệ 1 ang gạo trộn với 12 lon mè trắng. Bột trước khi trộn gia vị phải đem đi xay nhuyễn rồi hòa thêm với nước để có độ lỏng phù hợp. Sau đó lọc qua 1 lượt để bột mịn, không lẫn vỏ trấu.
• Chọn củi tốt để tráng bánh: Để khi đốt lửa sẽ đượm, bánh đều lửa và ngon thì phải chọn củi thân loại tốt.  
• Sấy bánh tráng: Để chiếc bánh tráng dày dặn thì người dân phải tráng qua 2 lớp, sau đó bánh sẽ được xếp trên các tấm lưới và đem đi sấy khô trên bếp than hồng hoặc phơi nắng. 
• Gỡ bánh tráng thành phẩm: Bánh tráng sau khi sấy cần được gỡ khéo léo sao cho vẫn còn nguyên vẹn, không bị cong vênh. Để làm được điều này phải có người canh bếp sấy để gỡ kịp lúc, sau đó xếp lại thành từng xấp 10 cái và dằn cho phẳng mặt.

Tham quan ngôi làng cổ Túy Loan có tuổi đời 500 năm tuổi

Ngoài nổi tiếng về bánh tráng, làng Túy Loan cũng có bề dày lịch sử hơn 500 năm tuổi với những đặc trưng kiến trúc riêng biệt, độc đáo cho du khách khám phá. Trải qua những thăng trầm, đình làng Túy Loan thường xuyên được trùng tu nhưng vẫn giữ nguyên những giá trị kiến trúc ban đầu. 

Đình làng Túy Loan có diện tích hơn 100m2 trong khuôn viên rộng hơn 8.000m2, bao gồm tiền đường, chính điện và hậu tẩm được nối liền từ trước ra sau. Nổi bật trong số đó là ngôi nhà cổ 200 năm tuổi, được thiết kế 3 gian và 2 mái lợp ngói âm dương. Kiến trúc nhà được xây dựng hoàn toàn bằng gỗ cây mít với màu nâu bóng, các chi tiết được chạm trổ tinh xảo, ấn tượng. 

Bên phía Đông của đình là ngôi nhà thờ Chư Phái Tộc, thờ 5 vị tiền hiền của các tộc Đặng, Lâm, Nguyễn, Trần và Lê. Đặc biệt, đình làng Túy Loan hiện còn lưu giữ 1 tấm văn bia niên đại Thành Thái thứ nhất (1889), 25 sắc phong do các vua triều Nguyễn ban tặng và nhiều Hoành Phi, liễn đối đã trên dưới 100 năm. Vào năm 1999, Bộ Văn hóa – Thông tin công nhận đình Túy Loan là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.

Cứ hai năm một lần vào dịp Tết xuân, lễ hội đình làng Túy Loan lại được tổ chức rất trang trọng, đã thu hút đông đảo người dân trong làng và du khách thập phương đến tham gia các hoạt động tín ngưỡng văn hóa. 

Điểm đặc sắc trong lễ hội đình làng Túy Loan là nghi thức dâng cúng lễ Phật, tưởng nhớ các bậc tiền nhân đã có công khai hoang lập làng hình thành nên các nghề truyền thống đem lại sinh kế cho nhân dân và rước bánh tráng nhằm tôn vinh sự hình thành nghề làm bánh tráng ở địa phương.

Trong phần hội của lễ hội đình làng không thể thiếu cuộc thi tráng bánh tráng và nướng bánh tráng. Các thôn cử ra những cô gái khéo tay nhất để tham gia cuộc thi này, người chiến thắng trong cuộc thi được công nhận mang lại niềm tự hào cho thôn, góp phần tôn vinh và gìn giữ một nghề truyền thống lâu đời của làng. Những du khách đến đấy vào đúng dịp lễ hội đình Túy Loan rất là thích thú với cuộc thi này.

Trên đây là bài viết giới thiệu về làng nghề bánh tráng Túy Loan – một ngôi làng cổ mang đậm nét đặc trưng của người dân miền Trung tại Đà Nẵng. Với những trải nghiệm và không gian truyền thống tuyệt vời tại làng nghề, chắc chắn sẽ mang đến cho bạn nhiều cung bậc cảm xúc thú vị và những kỷ niệm khó quên.

D&K Travel là công ty chuyên tổ chức tour du lịch Đà Nẵng chất lượng, uy tín, giá rẻ: tour du lịch đến các địa điểm vui chơi, văn hóa. giải trí,  ẩm thực…; đi kèm với các dịch vụ như: book khách sạn, book vé máy bay, thuê xe du lịch… Liên hệ hotline 0795.263.777 – 096.512.8642 để được tự vấn và nhận ngay ưu đãi hấp dẫn!

>> Khám phá thêm những thông tin về du lịch Đà Nẵng: siêu thị đặc sản Đà Nẵng, nhà hàng Đà Nẵng, đặc sản Đà Nẵng làm quà, khu phố ẩm thực Đà Nẵng, món ngon Đà Nẵng, chợ hải sản Đà Nẵng, kinh nghiệm du lịch Đà Nẵng, mắm nêm Đà Nẵng, khu du lịch Đà Nẵng, quán cà phê đẹp ở Đà Nẵng, cảnh đẹp Đà Nẵng,…